در بخش اول گفتوگو روانشناس گفت: اصل زندگی بر اساس انتخاب است که توسط سازمان بهداشت جهانی نیز بسیار مورد بحث و بررسی قرار است. تصمیمگیری و انتخاب مسیر زندگی فرد را مشخص میکند؛ افراد در هر نقطهای از جهان که میخواهند ازدواج کنند باید معیارهای اولیه مانند مسائل فرهنگی، خانوادگی، اقتصادی، اخلاقی و موارد مشابه را مورد بررسی قرار دهند.
مهدی اخوان ادامه داد: در بحث انتخاب مسائلی به صورت کلی مانند تحصیلات مطرح شدهاند اما چالشهای مهمتری وجود دارند که افراد باید آنها را مد نظر قرار دهند. برای مثال اشخاص زمانی که میخواهند ازدواج کنند باید بدانند زندگی همسر آنها شامل اعضای خانواده او نیز میشود و نمیتوان گفت فرد تنها با همسر خود ازدواج کرده و ارتباطی با خانواده او برقرار نخواهد کرد. توانایی برقراری ارتباط با خانواده همسر مسئله بسیار مهم و اساسی به حساب میآید.
مسئله بعدی مواردی است که در آن خط قرمزهای شخص رعایت نمیشود اما همسر او مدعی است که آن موارد را برطرف خواهد کرد. افراد باید در نظر داشته باشند که مسائلی مانند ترک سیگار یا عادتهای نادرست به سادگی صورت نمیگیرند و اشخاص نباید سر خود کلاه بگذارند. متاسفانه عموم افراد به صورت واقعگرایانه مسیر ازدواج خود را طی نمیکنند و خط قرمزها را در نظر نمیگیرند. افراد باید بدانند شخصیت همسرشان به صورت ناگهانی پس از ازدواج تغییر نخواهد کرد و تمامی رفتارهای ریزشان در زندگی مشترک نیز تاثیرگذار خواهد بود. برای مثال رفتارهایی مانند خساست، توهین به دیگران در رانندگی، بی احترامی به نظر دیگران و عدم انتقادپذیری نشانههای هستند که عدم مناسب بودن یک فرد برای ازدواج را نشان میدهند.
او اظهار کرد: بر اساس مثلث استرنبرگ زوجها باید صمیمیت داشته باشند و بتوانند با یکدیگر صحبت کنند؛ اگر اینطور نباشد دو نفر نمیتوانند زندگی سالمی را با هم داشته باشند. دیدن نشانههای اختلالهای رفتاری مانند خودآزاری، دگرآزاری و خودشیفتگی بسیار در زندگی اهمیت دارد و اشخاص باید حواس خود را بسیار به آنها جمع کنند چرا که این موارد به مراتب در زندگی مشکلساز میشوند.
ابتداییترین سوالی که از زوجها پرسیده میشود نحوه آشنایی آنها با یکدیگر است. در اینجا باید اشاره کنم که ازدواجهای سنتی و مدرن هر دو مشکلات خود را دارند. ازدواج به صورت عقلانی صحیح است؛ یعنی افراد باید ابتدا از منطق خود و سپس راهنماییهای یک مشاوره استفاده کنند تا پس از گذراندن تست نئو رفتارهای همسر خود را بشناسند. در تست نئو میزان درونگرایی، تجربهپذیری، توافقپذیری، وجدان داری و موارد دیگر مورد بررسی قرار میگیرد. افراد میتوانند با مراجعه به مشاوره از روانشناس خود بخواهند تا از آنها تستهایی مانند نئو بگیرند.
اخوان گفت: یکی دیگر از مسائل در مبحث خط قرمزها، وسواسی بودن همسر است. برخی اوقات این وسواس تنها در افکار حضور دارد اما زمانی که رفتارهای وسواسی آغاز میشوند زندگی مشترک بسیار دشوار میشود. اگر افراد رفتار وسواسی در زندگی مشترک خود دیدند باید به مشاوره مراجعه کنند و راهنماییهای لازم را بشنوند.
همواره سه اتفاق بزرگ در زندگی انسان وجود دارند که شامل تولد، ازدواج و مرگ میشود. در این بین ازدواج تنها موردی است که انسان میتواند کنترل کند و در نتیجه باید بسیار با احتیاط رفتار کند. متاسفانه بسیاری از افراد هنگام ازدواج دچار تعارض میشوند. زندگی واقعی شامل چالشها و اختلاف نظرها میشود و افراد نمیتوانند از آنها خلاص شوند. افراد با درک ابتدایی از رفتار خود و همسرشان و گذشتن از آزمایشها و بررسیهای لازم میتوانند در زندگی مشترک بهتر عمل کنند. اشخاص باید به تیپ شخصیتی همسرشان دقت کنند و بر اساس شناختی که از خود تعامل صحیح را شکل دهند. زندگی ایدهآل ساختی است و به طوری نیست که انسان آن را پیدا کند.
اخوان افزود: افراد باید بدانند چرا میخواهند ازدواج کنند و فلسفه آن را بدانند. اگر اشخاص فلسفه ازدواج را ندانند نمیتوانند زندگی خود را به درستی ادامه دهند. رابطهای که افراد میخواهند با یکدیگر برقرار کنند نیاز به آموزش دارد و زوجها باید بسیاری از مسائل زندگی را پیش از ازدواج یاد بگیرند. زمانی که انسان آموزش میبیند و با ضعفهای خود مواجه میشود میتواند رفتارهایش را بهبود ببخشد و زندگی بسیار خوبی را تجربه کند.
او ادامه داد: شخصیت سالم از دید روانشناسی حالتی است که انعطافپذیری بسیاری دارد و فرد با داشتن آن میتواند همواره پذیرای تغییرات مثبت و شرایط متفاوت باشد. اگر افراد بر احساسات، افکار و رفتار خود تمرکز مثبتگرا داشته باشند میتوانند در آینده زندگی مشترک بهتری را شکل دهند.
در بخش بعدی گفتوگو کارشناس ادبیات فارسی گفت: عربی در فارسی، بسیار وجود دارد به طوری که اکنون بیش از ۵۰ درصد از کلماتی که در زبان فارسی استفاده میکنیم ریشه عربی دارند. این زبان با گذر زمان به ایران وارد شده و نمیتوان گفت فشاری از سوی عربها برای ورود آن به زبان فارسی وجود داشته است. ایرانیان از ابتدا این زبان را به دلایل مختلف دوست داشتهاند و آن را وارد زبان فارسی کردند.
باقری ادامه داد: بسیاری از کلماتی، مانند "احیا" که امروزه در زبان فارسی استفاده میشوند از آوای متفاوتی برخوردارند و علت آن مسئله تطبیق دادن واژهها با دستگاه آوایی فارسی است. واژههای عربی دقتهای بسیاری در صداگذاری میطلبند برای مثال " کریم" به معنای کسی است که هنگام بدی دیدن با فرد مقابل به نوعی رفتار میکند که انگار هیچ بدی از او ندیده و تمامی مسائل را به کلی فراموش کرده است.
وی در پایان گفت: در تمامی زبانها کمکوشی زبان و کوتاه کردن کلمات وجود دارد اما افراد باید در نظر داشته باشند تا در مواقع ضروری از کوتاه کردن کلمات خودداری کنند. کلماتی مانند فناوری باید به صورت چسبیده نوشته شوند و نوشتن آن به صورت فنآوری صحیح نیست.
برنامه صبحگاهی "صبح پارسی" که از دوشنبه تا جمعه هر هفته ساعت ۹ صبح به تهیه کنندگی علیرضا نظارت از شبکه جام جم پخش می شود، امروز با موضوع ازدواج و رفتار متقابل بر روی آنتن رفت. در این برنامه پس از پخش آیتمها، نماهنگ وخواندن خبر صبح پارسی؛ میلاد شیران و آلاء خامهیار با مهدی اخوان، دکتر روانشناس و محمد مهدی باقری کارشناس زبان و ادبیات فارسی به گفت و گو نشستند.