ازدواج، طلاق و حضانت فرزندان برای ایرانیان مقیم خارج کشور و دوگانگی دعاوی خانواده در قوانین جاری ایران و کشور میزبان، هم میهنان ما را در کشورهای دیگر با مشکلات بسیاری روبرو کرده است. برنامه ی "مشاور" شبکه جام جم، با توجه به اهمیت موضوع و بر پایه ی پرسشهای پرتکرار ایرانیان ساکن اروپا، برنامه ی این هفته ی خود را به بررسی قوانین "احوال شخصیه" اختصاص داده بود. در این برنامه که یکشنبه، اول آبان به صورت زنده روی آنتن رفت؛ مطالبی چون دعاوی خانواده، ازدواج، طلاق، وصیت، ارث، حضانت فرزندان و مسائل مربوط به تابعیت با حضور "دکتر سجاد صفری"، رئیس شعبه ی دادگاه خانواده تهران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دکتر صفری در آغاز برنامه گفت: بر اساس حقوق جهانی، همه پذیرفته اند که اتباع هر کشور در احوال شخصیه تابع قوانین کشور خود هستند. بر این اساس، اتباع ایرانی مقیم خارج نیز در اموری مانند ازدواج، طلاق، حضانت و ارث تابع قانون مدنی ایران هستند و در صورتی که در مراجع صالحه به ثبت رسمی نرسند؛ دعاوی حقوقی مربوط به آنها سخت و زمان بر خواهد بود. توصیه ی من این است که هم میهنان عزیزی که در خارج کشور مبادرت به ازدواج و طلاق می کنند؛ برای پرهیز از مشکلات بعدی حتمأ این موارد را در نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت خود به ثبت برسانند. برابر ماده ی 1001 قانون مدنی، ثبت و سند دریافتی از نمایندگی های ایران، مانند نهادهای داخل کشور دارای اعتبار است.
مهمان برنامه در پاسخ به پرسش یکی از مخاطبان، مشکلات مربوط به تابعیت فرزندان به دنیا آمده در خارج و صدور شناسنامه برای آنها را امری فراگیر دانست که بیشتر حاصل عدم آگاهی یا بی توجهی هم میهنان به قوانین جاری کشور است. با این همه، امر محالی نیست و با ثبت ازدواج در کنسولگری، طرح دعوای زوجیت و طی مراحلی مانند ارائه ی گواهی ولادت و تأییدیه هایی از این دست قابل دریافت است. از آنجا که طبق قوانین کشورهای اروپایی حضانت فرزند تا 18 سالگی بر عهده ی مادر است؛ این درخواست معمولأ توسط مادر و بعد از 18 سالگی توسط شخص فرزند ارائه میشود.
در خصوص طلاق نیز دکتر صفری توصیه کرد؛ خانمهای ایرانی به ثبت طلاق خارجی اکتفا نکنند و پس از مراجعه به مساجد یا مراکز اسلامی و جاری شدن صیغه ی طلاق، با در دست داشتن گواهی طلاق شرعی با مراجعه به کنسولگری نسبت به ثبت قانونی طلاق برابر قوانین جاری اقدام کنند. وی دعوای طلاق در دادگاههای داخل کشور از طریق وکیل را امکانپذیر دانست و در ادامه مطالبی را در خصوص طلاق توافقی، شرایط ازدواج ایرانیان با اتباع خارجی، نفقه و اجرت المثل بیان داشت. مهمان برنامه در پایان، مواردی از قانون اصلاح شده ی مربوط به تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی را برشمرد و بار دیگر بر لزوم ثبت ازدواج قانونی ایرانیان مقیم خارج کشور برای پرهیز از مشکلات بعدی تأکید کرد.