اپلیکیشن شبکه جام جم
دریافت نسخه اندروید

مشاهده خبر

بررسی تفاوت شب چله و یلدا در فرهنگ ایرانیان

معنای یلدا چیست و چگونه در آیین ایرانی شکل گرفته است؟

حمیدرضا طاهری، کارشناس ادبی گفت: ادبیات فارسی پهنه گسترده‌ای در زمینه مفاهیم مختلف دارد و یلدا یکی از مفاهیمی است که از دیرباز مورد توجه شاعران و نویسندگان ایرانی بوده است. متاسفانه هرچه از گذشته به سمت شاعران و نویسندگان معاصر حرکت می‌کنیم کمتر اثر یلدا را در آثار می‌بینیم. یلدا در شاهنامه به عنوان شب اورمزد یاد شده است. 

طاهری ادامه داد: یلدا ریشه‌ای معنایی در تولد و ولادت دارد و از زبان سریانی وارد زبان فارسی شده است؛ از آنجایی که آن دوران با تولد حضرت مسیح همزمانی داشت این واژه مصداق پیدا کرد. از طرف دیگر بر اساس مدارک و لوح‌های پیدا شده ایرانیان از ۱۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح آیین مهر دوستی و میتراییسم را داشته‌اند و به آن اهمیت ویژه‌ای می‌دادند. شاعران و نویسندگان بسیار از این مضمون استفاده کرده‌اند و در آثار خود به آن پرداختند. 

او اظهار داشت: با تغییر سبک ادبی از دوره باستان به دوره‌های جدید مفاهیم شب یلدا برخی زمینه‌های این آیین کمی ضعیف‌تر شده‌اند اما آنچه در ادبیات فارسی گذشته تا به امروز وجود داشته طولانی بودن و جشن مهرورزی و مهردوستی در این شب است.

وی افزود: در اساطیر ایران هرچیزی نیمه‌ای کاملا تاریک دارد که اهریمنی است و نیمه‌ای روشن دارد که کاملا ماهیت پاکی دارد. شب نیز در نیمه تاریک قرار می‌گیرد و از آنجایی که شب یلدا با انقلاب زمستانی همراه می‌شود، ایرانیان این شب را همواره بزرگ شمرده‌اند چرا که از فردای شب یلدا خورشید بر تاریکی پیروز می‌شود و روزها طولانی‌تر می‌شوند. این‌ها نشان می‌دهد ایرانیان از ابتدا به معنویت‌ها اهمیت می‌دادند و آن‌ها را بزرگ می‌شماردند.

طاهری گفت: آنچه از یلدا و مضامین یلدایی در ادبیات فارسی داریم در دو سه منظر در ادبیات کلاسیک مطرح شده است که تمرکز بر طولانی بودن شب، دوری از یار و همچنین تاریکی آن دارد. تفاوتی بین شب یلدا و چله وجود ندارد و تمامی بحث آن صرفا بر اساس نامگذاری است. ما در آیینمان چله بزرگ و کوچک داریم؛ شب یلدا آغاز شروع چله بزرگ است و به همین دلیل شب چله نامگذاری شده‌ است. همچنین به دلیل گره خوردگی این شب در آیین ایرانیان با تولد حضرت مسیح، این شب نام یلدا را به خود گرفته است.
 
برنامه صبحگاهی "صبح پارسی" که از دوشنبه تا جمعه هر هفته ساعت ۹ صبح به تهیه کنندگی مهرداد قطبی‌زاده از شبکه جام جم پخش می شود، امروز با موضوع شب یلدا بر روی آنتن رفت. در این برنامه پس از پخش آیتم‌ها و نماهنگ صبح پارسی؛ محمد قاسمی و سارا شاکری با حمیدرضا طاهری، کارشناس ادبی به گفت و گو نشستند.

آخرین اخبار

مجله اقتصادی فرصت صنایع دستی، پیوند هنر و معنویت است "دکتر معرفت نجفی" (قاضی دیوان عالی کشور) گفت: آنچه شما از بخش آشپزی درخواست داشته اید: عملکرد تیم ملی تکواندو، موضوع ورزش ایران این هفته اوتمیل هم مقوی و هم رژیمی دعاوی خانوادگی ایرانیان مقیم خارج از کشور، موضوع مورد بحث مشاور کنکاش در نیمه خرداد آیتم های امروز خانه مهر دبیر اتحادیه پایاپای اسیایی خبر داد: "رخ خورشید" بر تارک جام جم تابستان، میوه های تابستانی و انواع ویروسها و باکتری ها پخش زنده بازی استقلال مقابل پرسپولیس ۱۰ خرداد 1402 از شبکه جام جم مجله اقتصادی جام جم روانه آنتن می شود. مشتاقان خورش گوجه سبز، بخش آشپزی امروز را ببینند. با رویدادهای هفتگی ورزش ایران همراه باشید چطور با رژیم، کیک بخوریم؟ عشق رضا با دلهای عاشق چه می کند؛ از استادی دانشگاه تا فراشی در آستان امام رئوف "محمد امین غفارزاده" (معاون امور دانشجویی و بورس مدارس خارج از کشور وزیر امور خارجه) به استودیوی مشاور آمد دستور پخت چلوخورش امین الدوله در آشپزخانه خانه مهر در دیدار مسئولان وزارت امور خارجه و سفیران جمهوری اسلامی ایران با رهبر انقلاب چه گذشت؟ اهمیت انتخاب نیک برای کودکان بیماران دیابتی گفتگوی پزشکی خانه مهر امروز را ببینند هر کس به زبانی صفت حمد تو گوید..... زرشک پلو با مرغ در همه جای دنیا طرفداران خاص خود را دارد. دل روشنی ؛ ویژه ی دهه کرامت با هنر فیروزه بافی آشنا شویم. بانوان قهرمان معرفی شدند ادراک رسانه ای چیست؟ کارشناس مشاور گفت: در خانه مهر می بینیم. آیین تجلیل از تنوع فرهنگی همراه با مشاور در کنکاش گفتگو خواهیم کرد: قاب ویژه خانه مهر در نمایشگاه کتاب تهران برنامه های دهه کرامت شبکه جهانی جام جم فراخوان مسابقه فرهنگی، هنری دهه کرامت تغذیه سالم در پیشگیری از سرطان مهم است. گزارش های آرتا از نمایشگاه کتاب برای کودکان خارج از کشور شبکه جام جم در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران سیری در نمایشگاه کتاب تهران همراه با کتابگرد دیدار مدیر شبکه جام جم با همکاران روابط عمومی در خانه مهر می بینید. مهارت هایی که به زندگی بهتر کمک می کند. برگ های زرین جام جم هدهد در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران کارشناس مشاور گفت: دلمه مجلسی اصفهانی را چطور بپزیم؟ کارشناس مشاور پاسخ می دهد: تحلیل دستاوردهای اکسپو 2023

ارسال دیدگاه


ارسال

جهت مشاهده دیدگاه های کاربران کلیک نمایید

دیدگاه ها